26.07.2014

Szlak Stylu Zakopiańskiego.

Muzeum Tatrzańskie we współpracy z Biurem Promocji Zakopanego tworzy Szlak Stylu Zakopiańskiego, na którym znajdzie się 41 obiektów, opisanych w specjalnym przewodniku. Szlak ma zapoznać turystów z charakterystyką pierwszego architektonicznego stylu narodowego, stworzonego przez Stanisława Witkiewicza, uwrażliwić odbiorców na wartości zabytkowe obiektów, a także pokazać często nieznane walory turystyczne Zakopanego.

Lista obiektów wchodzących do Szlaku Stylu Zakopiańskiego:                                                            

Rejon ulic Kościeliskiej, Kasprusie, Grunwaldzkiej i Kościuszki

1.Chałupa Gąsieniców Sobczaków‑Muzeum Stylu Zakopiańskiego – Inspiracje im. Marii i Bronisława Dembowskich, Droga do Rojów 6 oraz chałupy przy ulicy Kościeliskiej (nr 12, 37, 38, 40, 52, 56, 66, 78)
2.Willa „Koliba” – Muzeum Stylu Zakopiańskiego im. Stanisława Witkiewicza, ul. Kościeliska 18 (1892‑1893, proj. S. Witkiewicz)
3.Willa „Schodnica”, os. Ubocz 1 (1894‑1897, proj. T. Stryjeński)
4.Willa „Budrysówka”, pierwotnie „Zosin”, ul. Gen. Sosnkowskiego 1 (1896, 1930‑1933; proj. L. Toruń)
5.Willa „Pod Wykrotem”, os. Szymaszkowa 4 (1905‑1906, proj. S. Witkiewicz i B. Kondratowiczowa)
6.Stary Cmentarz z grobami Stanisława Witkiewicza oraz miłośników stylu zakopiańskiego, ul. Kościeliska
7.Willa „Atma” – Muzeum Karola Szymanowskiego, ul. Kasprusie 17 (1893, J. Kaspruś Stoch; 1925‑1926)
8.Willa „Czerwony Dwór”, pierwotnie „Władysławka”, ul. Kasprusie 27 (1901‑1902, proj. W. Roj)
9.Willa „Jutrzenka”, ul. Grunwaldzka 3 (1897‑1900, proj. K. Kreczmer)
10.Willa „Ornak”, ul. Grunwaldzka 20 (1900‑1902, proj. K. Kreczmer?)
11.Willa dra Różeckiego, ob. Alior Banku, ul. Kościuszki 11 (1912‑1913, proj. F. Mączyński)
12.Grand-Hotel „Stamary”, ul. Kościuszki 19 (1903‑1904, proj. E. Wesołowski)

Od ulicy Krupówki do Kalatówek

13.Klasztor Zgromadzenia Sióstr Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego, ul. Jana Pawła II nr 1
(1905‑1906, proj. S. Majerski)
14.Kościół Najświętszej Rodziny z elementami wystroju architektonicznego, wyposażeniem wnętrz
oraz kaplicami Matki Boskiej Różańcowej i kaplicą św. Jana Chrzciciela, ul. Krupówki (1895‑1900, proj. S. Witkiewicz)
15.Hotel „Sabała”, dawna „Staszeczkówka”, ul. Krupówki 11 (1895‑1897, proj. Z. Dobrowolski?)
16.Gmach Muzeum Tatrzańskiego, ul. Krupówki 10 (1913‑1920; proj. S. Witkiewicz, F. Mączyński))
17.Dworzec Tatrzański, ul. Krupówki 12 (1902‑1903, proj. W. Beringer)
18.Podhalański Bank Spółdzielczy, ul. Kościuszki 2 (1921‑1923, proj. M. Heitzman)
19.„Wila [!] Ślimak”, ul. Krupówki 77 (1900‑1901, proj. S. Witkiewicz?)
20.„Willa Doktora” – Galeria Magdy Kraszewskiej, ul. Witkiewicza 19 (1897)
21.Willa „Rialto”, pierwotnie Dom Zdrowia dra Hawranka, ul. Chałubińskiego 5 (1897‑1898, proj. S. Witkiewicz)
22.Willa „Dora”, ul. Chałubińskiego 19 (1896‑1897, proj. Z. Dobrowolski)
23.Willa „Obrochtówka”, ul. Kraszewskiego 10 (1898, proj. J. Obrochta)
24.Willa „Oksza” – Galeria Sztuki XX w., ul. Zamoyskiego 25 (1894‑1895, proj. S. Witkiewicz)
25.Pomnik Chałubińskiego i Sabały, skrzyżowanie ulic Zamoyskiego i Chałubińskiego (1900‑1903, proj. S. Witkiewicz)
26.„Księżówka II”, al. Przewodników Tatrzańskich 2 (1913, proj. E. Wesołowski)
27.Kaplica św. Krzyża na Kalatówkach (1898, proj. S. Witkiewicz)

Od Harendy do Morskiego Oka

28. Willa „Harenda” – Muzeum Jana Kasprowicza, os. Harenda 12 (1923, proj. J. Fudala)
29. Willa „Grażyna”, os. Ciągłówka 7 (1902, proj. S. Witkiewicz)
30. Willa „Polonia”, ul. Chramcówki 14 (1905, proj. J. Ustupski Kubecek)
31.Willa „Pod Matką Boską”, ul. Chramcówki 15b (1897‑1898, proj. Z. Dobrowolski)
32. Willa „Pyszna”, ul. Chramcówki 22 (1905, proj. J. Ustupski Kubecek)
33. Willa „Ukrainka”, ul. Jagiellońska 4 (1895‑1896, proj. Z. Dobrowolski)
34. Willa „Bałamutka”, ul. Jagiellońska 10 (1900, proj. E. Wesołowski?)
35. Willa „Konstantynówka”, ul. Jagiellońska 18 (1902, proj. S. Witkiewicz)
36. Pensjonat „Sanato”, ul. Wierchowa 3 (1912‑1915, proj. E. Wesołowski)
37. Willa „Witkiewiczówka”, pierwotnie „Na Antołówce”, Antałówka 9 (1903‑1904, proj. J. Witkiewicz Koszczyc)
38. Dom „Pod Jedlami”, Droga na Koziniec 1 (1896‑1897, proj. S. Witkiewicz)
39. Kapliczka Korniłowiczów na Bystrem, ul. Karłowicza (1907, proj. S. Witkiewicz)
40. Kaplica Najświętszego Serca Jezusowego w Jaszczurówce (1904‑1907, proj. S. Witkiewicz)
41. Schronisko nad Morskim Okiem (1904‑1907, proj. T. Prauss)

Czytaj więcej tutaj

16.06.2014

Pogórze Ciężkowickie i Rożnowskie. Wycieczka KKHiT O/Krakowskiego PTTK.

W sobotę 12 kwietnia 2014r. odbyła się wycieczka metodyczno-dydaktyczna po Pogórzu Ciężkowickim i Rożnowskim. Zorganizowała ją Komisja Krajoznawstwa Historii i Tradycji dla członków PTTK - działaczy Kół, Klubów i Komisji. Z programem i trasą wycieczki zapoznać się można TUTAJ.
Jednym z punktów programu było spotkanie w Tuchowskim Domu Kultury. Jako członkowie Komisji jesteśmy bardzo wdzięczni Dyrekcji za serdeczne przyjęcie i wspaniałe oprowadzenie po wystawie muzealnej. Miłą niespodzianką jest notatka, jaka ukazała się w "Kurierze Tuchowskim" nr 4/2014, opisująca naszą wizytę w Domu Kultury:

Członkowie Komisji Krajoznawstwa Historii i Tradycji w Krakowie
zwiedzili Muzeum Miejskie w Tuchowie


W sobotę, 12 kwietnia br. grupa 40 osób na czele z Januszem Palarzem - przewodniczącym Komisji Krajoznawstwa Historii i Tradycji w Krakowie, gościła w Tuchowie. Trasa przygotowywanej dokładnie i zorganizowanej w szczegółach wycieczki krajoznawczej po Pogórzu prowadziła również przez Tuchów. Grupa zwiedziła bazylikę mniejszą, Muzeum Miejskie w Tuchowie oraz gościła w Domu Kultury. Mamy nadzieję, że pobyt w Tuchowie i lekcja historii w muzeum na długo pozostanie w pamięci i będzie miłym wspomnieniem.
Należy wspomnieć, że komisja, zgodnie ze swoimi założeniami, służy informacjami i pomocą w sprawach związanych z turystyką krajoznawczą,
również prelekcjami o szerokiej tematyce krajoznawczej. Komisja zakłada, że w wycieczkach dydaktyczno-seminaryjnych uczestniczyć mogą, a nawet powinni działacze PTTK. Wycieczki te mają bowiem charakter szkoleniowy, a także integracyjny, co może być wykorzystane w działaniach i pracach we własnym środowisku. Komisja organizuje również szereg wykładów, prelekcji i spotkań o tematyce kulturalno-przyrodniczo-historycznej.
M.K.


Dom Kultury w Tuchowie.

Jastrzębia. Muzeum Etnograficzne "Grociarnia".


Jamna. Przed Kaplicą Męczeństwa w Dolinie Krzyży.

FOTORELACJA Z WYCIECZKI



11.06.2014

Wiano świętej Kingi. Wycieczka do Wieliczki.

Gdy król węgierski Bela IV zapytał córkę Kingę, narzeczoną krakowskiego księcia Bolesława Wstydliwego, jaki dar ucieszy jej przyszłych poddanych, ta bez wahania odparła: „podaruj im jedną górę solną, a ja ją zabiorę z sobą na wiano do Polski”. Gdy królewski ojciec wyraził zgodę  “tedy królewna poszła ku kopalniom, a zdjąwszy pierścień zrękowinowy rzuciła go w głęboką otchłań, gdzie sól dobywano.”
Tuż po ślubie, już w nowej ojczyźnie, Kinga  wybrała się z małżonkiem Bolesławem do Wieliczki. Towarzyszącym książęcej świcie górnikom poleciła wykopanie głębokiej studni. Kiedy dokopali się, jak początkowo sądzili do kamienia, oniemieli z wrażenia. Jeden z nich oświadczył:
„O królowo! Toć nie kamień, ale szczera sól!
Rozbij tę bryłę! – rozkazuje królowa.
Więc rozbili, a z onej bryły, ze środka, wypadł błyszczący pierścień królowej, który wrzuciła w kopalnię węgierską. Otóż to takie było wiano świętej Kingi, które do dziś dnia zbogaca Polskę”.

Wieliczka. Podziemna trasa turystyczna.

Tyle piękna legenda o odkryciu pokładów soli w Wieliczce. A jak było w rzeczywistości? Na to pytanie odpowie wycieczka szkolna do górniczego miasta. Autorski program opracowany specjalnie dla różnych grup wiekowych, przybliży geologię regionu, zapozna z ginącymi zawodami, nauczy historii. Spotkanie w bajkowej scenerii wielickiej kopalni i spacer edukacyjny po mieście uzupełnią wiedzę zdobytą wcześniej w szkole. Na tej wyprawie – nie sposób się nudzić!
Turystom dorosłym polecam dwugodzinne piesze zwiedzanie Wieliczki. Będą Państwo mile zaskoczeni mnogością  atrakcji turystycznych,  jakie oferuje to malownicze miasto.  Poznajmy je bliżej na wspólnej wycieczce. Zapraszam Grupy i Turystów indywidualnych KONTAKT.

Bibliografia:
  1.  Anczyc W. L., Wiano świętej Kingi [w:] Klechdy domowe, Warszawa 1979, str. 17-18
Podziemna Trasa Turystyczna wielickiej Kopalni Soli opisana jest tutaj
Opis trasy w języku rosyjskim | О Величке и Соляных копиях читайте здесь

Fotografie z Wieliczki | Соляная шахта "Величка". Фотографии tutaj | здесь

6.06.2014

Польша: Красавец Краков :)

"В середине десятого века путешественник Ибрагим ибн Якуб написал для арабского халифа в Испании заметки о поездке в составе посольства в германские и славянские земли. В них он упомянул о важном торговом центре на берегах реки Вислы, — Кароко. Это считается первым письменным упоминанием о городе Краков (...) О замечательном городе на Висле пишет Кирилл Звягин  Польша: Красавец Краков - Их нравы

23.05.2014

Branice. Zespół dworsko - parkowy

Na wschód od Placu Centralnego w odległości ok. 5 km znajduje się wieś należąca niegdyś do możnego rodu Branickich. Każdy, kto pragnie poznać historię Nowej Huty powinien się tam wybrać. Po raz pierwszy o tej ciekawej miejscowości dokumenty wspominają w 1250 roku, kiedy to wojewoda krakowski Klemens z Ruszczy otrzymał od księcia Bolesława Wstydliwego zezwolenie na połów bobrów.

Branice. Zespół dworsko - parkowy

Branickim herbu Gryf zawdzięczamy wzniesienie tzw. lamusa - renesansowej wieży mieszkalno-obronnej, którą zaprojektował włoski architekt Santi Gucci.

Renesansowy lamus

Talent mistrza podziwiać możemy w sali pierwszego piętra, gdzie uwagę przykuwają rzeźbione w wapieniu pińczowskim kominek i portal.

Kominek i portal

Wokół tarczy herbowej widnieją litery, które czytamy: IDRBCZCN Ioannes de Ruszcza Branicki, Castellanus Zarnowiensis, Capitaneus Niepolomicensis. (Jan z Ruszczy Branicki, kasztelan żarnowiecki i starosta niepołomicki).


Ostatni męski przedstawiciel rodu hetman wielki koronny, kasztelan krakowski Jan Klemens Branicki zmarł w 1771r. W kościele p.w. ŚŚ Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie zobaczyć możemy cztery gryfy symbolizujące herb Branickich, pozostałe z castrum doloris tego magnata, wykonane w l. 1776-77 wg proj. Jana Sękowskiego. Piąty gryf większych rozmiarów, wydobyty z krypty, dostępny jest obecnie w zbiorach Muzeum Narodowego.

Po Branickich majątkiem władała rodzina Badenich, budowniczowie parterowego klasycystycznego dworu. Jednym z uchodźców z Królestwa Polskiego po powstaniu listopadowym był pułkownik Michał Badeni. Jak pisze Maciej Miezian: „(…) Przeniósłszy się do Galicji, zamieszkał w Branicach, gdzie, jak pięknie określa „Złota księga szlachty polskiej” Żychlińskiego, „obyczajem starych wojskowych wziął się do uprawy ziemi, której w walce orężnej obronić nie można było” (…)”.
Po wydarzeniach rewolucji krakowskiej 1846r. powrócił do wsi „(…) i wraz ze swoimi synami, z których jeden został w przyszłości najbliższym współpracownikiem margrabiego Wielopolskiego, a drugi namiestnikiem Galicji i premierem Austrii, gospodarował na majątkach w Branicach i Wadowie”.

 

 
Rozpoczęciu budowy kombinatu metalurgicznego i nowego miasta w pobliżu Krakowa w 1949r. towarzyszyły zakrojone na szeroką skalę prace archeologiczne.

W wyniku tych badań obszar najmłodszej dzielnicy Krakowa należy dziś do najlepiej przebadanych terenów w kraju, a uzyskane materiały zabytkowe wniosły istotny wkład w poznanie prahistorii ziem Polski. Gospodarzem zespołu dworsko-parkowego w Branicach jest obecnie Muzeum Archeologiczne w Krakowie Oddział w Nowej Hucie.



Źródła:

  1. Górski J., Branice zespół dworsko-parkowy /folder/
  2. Miezian M., Nie od razu Nową Hutę zbudowano (dzieje Regionu Kraków – Wschód od 5. tysiąclecia p.n.e. do 1947 roku), Kraków 2002, ss. 22 - 23, 44
  3. Strona internetowa Muzeum Archeologicznego w Krakowie 
 

8.03.2014

Zagadki bardzo krakowskie.

Pewien niezwykły Gołąb wspaniale opowiada o mieście. Zadaje zagadki, jak sam pisze, niczym krakowski Sfinks. Zaprosił mnie do współtworzenia Znasz-li ten Kraków, gdzie gołąb dojrzewa? czym sprawił mi radość i przyjemność. Zachęcam do odwiedzania strony, "polubienia" na Facebook'u i poznawania Krakowa poprzez odkrywanie piękna ukrytego w detalu. A oto zagadki mojego autorstwa kliknij