19.05.2015

Władysław Ekielski - kamienica Antoniego Suskiego. Plac Dominikański 1/ul. Grodzka 26.

Dom, zwyczajowo nazywany kamienicą Suskich powstał w latach 1906-1909 w miejscu wyburzonych siedemnastowiecznych zabudowań. Nazwa kamienicy pochodzi od nazwiska kupca krakowskiego Antoniego Suskiego, prowadzącego w niej sklep kolonialny z restauracją i palarnią kawy. Budynek faktycznie wzniósł jego syn  Wiktor, powierzając prace architektoniczno-budowlane Władysławowi Ekielskiemu (1855-1927).  Dom Suskich był ostatnią krakowską pracą tego znanego i cenionego budowniczego. [1]
Kamienica  reprezentuje charakterystyczną dla Krakowa architekturę w typie zmodernizowanego eklektyzmu. Jej narożnik dekoruje ozdobny portal, prowadzący do dawnego sklepu Antoniego Suskiego. Uwagę zwraca szyld firmy wykonany techniką mozaiki (proj. J. Bukowski, 1909r.), wieńcząca  dom attyka z motywem Oka Opatrzności i maszkaronami, wzorowanymi na maszkaronach zdobiących Sukiennice.   

[1] W. Komorowski, I. Kęder, Ikonografia kościoła Dominikanów i ulicy Grodzkiej w Krakowie, Kraków 2005, s. 237

Kamienica Suskich - widok od strony ul. Grodzkiej.
Kamienica Suskich - widok od strony Placu Wszystkich Świętych.
Kamienica Suskich - wejście od strony ul. Grodzkiej 26.
Kamienica Suskich - fragment attyki.
Kamienica Suskich - szyld firmy nad wejściem.
Kamienica Suskich - szyld firmy nad wejściem.



13.05.2015

Jan Sas-Zubrzycki - dom własny przy al. Słowackiego 7 w Krakowie.

W ramach obchodów Święta Narodowego Trzeciego Maja mieszkańcy i goście miasta mieli okazję zwiedzić sześć krakowskich kamienic, które w ostatnich latach odremontowano z pomocą Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. 3 maja 2015 roku można było zobaczyć: Skarbiec Domu Arcybractwa Miłosierdzia przy ul. Siennej 5, polichromie w kamienicach przy ul. Szewskiej 9 i Basztowej 24, odgruzowane gotyckie piwnice Domu Wita Stwosza przy ul. Grodzkiej 39 i klatki schodowe w domach własnych dwóch znanych krakowskich architektów Jana Sas- Zubrzyckiego przy al. Słowackiego 7 oraz Karola Zaremby przy ul. Garncarskiej 16.

Znany krakowsko-lwowski budowniczy Jan Sas-Zubrzycki (1860-1935) mieszkał w Krakowie w latach 1886-1912. Od 1900r. przez 12 lat pełnił obowiązki inspektora Budownictwa Miejskiego. Budynek przy al. Słowackiego 7 zaprojektował z myślą o sobie i wzniósł w latach 1895-1899. Kamienica do dziś należy do jego potomków.

Remont konserwatorski objął „dekorowaną malowidłami klatkę schodową, przykrytą witrażową kopułą, jedyną tego typu w Krakowie, powstałą przed rozpoczęciem działalności przez słynną pracownię witrażową Żeleńskich. Na 1-szym piętrze reprezentacyjny salon z drewnianym stropem ozdobionym galerią rzeźbionych głów, prawdopodobnie to głowy członków rodziny, a na belce centralnej - głowa samego Jana Sas-Zubrzyckiego. Konserwatorzy zajęli się też odnowieniem fryzów podstropowych oraz pięknie zdobionych drzwi, kominka w salonie, a w kolejnym pomieszczeniu - arkady z marmurową kolumną i ozdobnym narożnikiem. Tu przywracano pierwotną kolorystykę, szukając analogii m.in. w Kościele Mariackim. - Kolumna, strop, wielkie lustro – to cytaty z polskiej sztuki średniowiecznej, motywy, które Sas-Zubrzycki przetworzył na własne mieszkanie. Przeprowadzono również konserwację elewacji frontowej łącznie z pokryciem dachowym, zniszczonej i zanieczyszczonej w wyniku sąsiedztwa głównej arterii komunikacyjnej miasta” (cytat z ulotki informacyjnej udostępnianej zwiedzającym).



Fragment fasady kamienicy.
Dekoracja sieni.
Sień. Mozaika podłogowa.
Kopuła witrażowa.
Klatka schodowa z kopułą witrażową.


Dom własny Jana Sas - Zubrzyckiego (pierwszy z prawej).
Fragment fasady kamienicy.

 

10.05.2015

Karol Zaremba - dom własny przy ul. Garncarskiej 16 w Krakowie.

W ramach obchodów Święta Narodowego Trzeciego Maja mieszkańcy i goście miasta mieli okazję zwiedzić sześć krakowskich kamienic, które w ostatnich latach odremontowano z pomocą Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. 3 maja 2015 roku można było zobaczyć: Skarbiec Domu Arcybractwa Miłosierdzia przy ul. Siennej 5, polichromie w kamienicach przy ul. Szewskiej 9 i Basztowej 24, odgruzowane gotyckie piwnice Domu Wita Stwosza przy ul. Grodzkiej 39 i klatki schodowe w domach własnych dwóch znanych krakowskich architektów Jana Sas- Zubrzyckiego przy al. Słowackiego 7 oraz Karola Zaremby przy ul. Garncarskiej 16.

Budynek przy ul. Garncarskiej 16 to jeden z trzech na terenie Krakowa domów własnych Karola Zaremby (1846-1897). Wzniesiony w latach 1896 – 1898 wg proj. i pod kierunkiem tego wziętego budowniczego utrzymany jest w stylu malowniczego eklektyzmu. Fasadę zdobi rzeźba z 1898r. autorstwa Tadeusza Błotnickiego przedstawiająca młodego mężczyznę trzymającego w ręku dzban. Jest to najprawdopodobniej garncarz. Dzieło nawiązuje do zawodu, jaki wykonywali w średniowieczu mieszkańcy tej części Krakowa i do nazwy ulicy, przy której dom się znajduje. Na fasadzie znajduje się ponadto sygnatura architekta, rok powstania kamienicy, płycina z kwiatową dekoracją i interesująca ankra w formie inicjału Karola Zaremby.

Jak podaje udostępniona zwiedzającym ulotka informacyjna „w roku 2013 rozpoczęto konserwację klatki schodowej kamienicy. Jest to główna klatka schodowa, zabiegowa z kamiennymi stopniami na stalowych dźwigarach z żelazną, kutą balustradą z drewnianą poręczą. Sklepienia klatki schodowej są polichromowane o kompozycji ramowej z dekoracją kandelabrową (nawiązujące do malowideł pompejańskich).”

Karol Zaremba - projektant i właściciel owej ciekawej realności nigdy w niej niestety nie zamieszkał. Zmarł przed zakończeniem inwestycji w 1897r.

Kamienica przy ul. Garncarskiej 16.
Rzeźba garncarza na fasadzie kamienicy (proj. T. Błotnicki, 1898r.)
Płycina z dekoracją kwiatową i ankra z inicjałem Karola Zaremby.
Płytki podłogowe w sieni kamienicy.
Odnowiona polichromia.
Odnowiona polichromia.